احتمالاً شما هم این مطلب را شنیده اید که بسیاری از افراد معتقدند چمن مصنوعی نیازی به تعمیر و نگهداری ندارد و چندین سال عمر می کند. این مطلب از برخی جنبه ها صحیح نیست؛ زیرا چمن مصنوعی هم مثل تمامی پدیده های طبیعی و غیر طبیعی، دچار فرسایش و زوال می شود و برای کاهش سرعت و شدّت تخریب و به تاخیر انداختن این فرایند، اقدامات مراقبتی ویژه ای را باید انجام داد. بررسی دوره ایِ زمین چمن مصنوعی فوتبال در مجموعه مانا چمن برنامه ای جامع و مدوّن برای بازدید دوره ای از پروژه های چمن فوتبال وجود دارد که بر اساس آن، کارشناسان حرفه ای و با تجربه ما با چشمان تیزبین خود به بررسی چمن مصنوعی می پردازند. کارشناسان ما به دقّت تمامی سطح زمین چمن فوتبال را جست و جو نموده و تمامی مشکلات پنهان احتمالی را کشف می کنند. مواردی همچون تراکم الیاف، وضعیت سلامتی الیاف از نظر میزان فرسایش و شکستگی، مقدار مواد پر کننده، مقدار آلودگی و آشغال های موجود در چمن، وضعیت استحکام درزهای اتصال و... توسط کارشناسان ما مورد ارزیابی دقیق قرار می گیرد. در این بازرسی ها به روشنی مشخص می شود که زمین چمن به چه نوع تعمیراتی نیاز دارد؛ ترمیم جزئی یا اساسی. بر خلاف چمن طبیعی، چمن مصنوعی عموماً علائم و نشانه های آسیب دیدگی، فرسودگی و پیری را بسیار دیر نمایان می کند. به طوری که در بسیاری از موارد کار از کار گذشته و خیلی دیر شده. همان طور که می دانید، الیاف چمن مصنوعی به طور مداوم در زیر پای بازیکنان لگدمال می شود. فشاری که وزن افراد به الیاف چمن وارد می کند باعث کوبیده و خم شدن آنها می گردد. خمیدگی و تغییر شکل الیاف در کوتاه مدت، تا حدودی قابل برگشت است ولی در صورت استمرار و تداوم استفاده از زمین چمن و همچنین تاثیر پرتوی فرابنفش خورشید، الیاف جوری شکسته و در هم فشرده می شود که حجم چمن کاهش یافته و ظاهری تخت پیدا می کند. این وضعیت، باعث کاهش نرمی و ضربه گیری آن و تفاوت خصوصیات ظاهری و رفتاری با چمن طبیعی می گردد. به طوری که برخی ویژگی های فیزیکی از جمله میزان پَرش و جهش توپ، سرعت حرکت توپ، مسافت حرکت توپ، میزان لغزش و لیز خوردن بازیکنان، میزان حرکت گردشی پای بازیکنان و... دچار تغییرات محسوسی می گردد. با فشرده و سخت شدن بافت چمن مصنوعی، میزان جذب ضربه های ناگهانی یا همان شوک ها به طور محسوسی کاهش یافته و ایمنی بازیکنان به خطر می‌افتد. برای بر طرف کردن این مساله، چمن مصنوعی را توسط ماشین آلات ویژه ای فرچه زنی می کنند. ماشین آلات مخصوصی برای این کار ساخته شده اند که در جلو و یا پشت خود به شانه یا بُرس هایی مجهز هستند. این شانه ها با حرکت چرخشی در راستای عمودی یا افقی، باعث حرکت الیاف شده و آنها را به حالت ایستا و عمودی در می آورد؛ همچنین مواد پرکننده را به طور یکنواخت و برابر در همه جای چمن پخش می کند تا سطحی هموار و یک دست ایجاد شود. ماشین جارو زن چمن مصنوعی فوتبال یکی دیگر از اجزای چمن مصنوعی که به رسیدگی و توجه دائمی نیاز دارد، مواد تزریقی یا افزودنی می باشد که "اینفیل" نامیده می شود. مواد پرکننده مورد استفاده در چمن مصنوعی فوتبال، توسط دویدن، شوت کردن توپ، تکل زدن، ضربه پای بازیکنان، باران، برف، باد و... جا به جا می شود و به هر سو پرتاب و پراکنده می گردد. در دراز مدت نیز مقدار زیادی از مواد پر کننده دچار فرسایش شده و از بین می روند. در صورت تخریب و نابودی بخش اعظم این مواد، باید مواد جدیدی درون زمین ریخته شود. حرکت و انتقال مواد پرکننده در سطح زمین باعث می شود تا مناطق پر ازدحام زمین چمن (مثل جلوی محوطه جریمه که تجمع و تمرکز بازیکنان در آن بیشتر دیده می شود)، تقریبا از مواد پر کننده خالی شود و این مواد به بخش های اطراف پراکنده شوند. بدیهی است که با کم شدن مواد پر کننده، حالتی چاله مانند و فرو رفته در زمین چمن ایجاد می شود که باعث اختلال در حرکت توپ و حتی سرنگونی بازیکنان خواهد شد. بخش هایی از زمین نیز که دچار انباشتگی بیش از حد مواد پرکننده شده اند، الیاف چمن مصنوعی عملاً در زیر مواد مدفون شده و بافت سبز و نرم چمن در سطح زمین دیده نمی شود. گرانول لاستیک به کمک فرچه در چمن پخش می شود در اینجا برخی از مواد پر کننده مورد استفاده در چمن مصنوعی را به همراه توضیحی مختصر نام می بریم: شن سیلیس ماده ای کانی با ترکیب دی اکسید سیلیسیوم به رنگ های سفید، گندمی و بژ که از معادن طبیعی زمین استخراج می شود. در چمن مصنوعی فوتبال نسل سوم، این ماده به شکل دانه های ریز با قطر حدود 1 تا 2 میلی متر به مقدار 22 تا 25 کیلوگرم بر متر مربع به کار می رود. گرانول لاستیک ماده ای سیاه رنگ به شکل دانه های ریز با قطر 3 تا 4 میلی متر است که از بازیافت و خُرد کردن لاستیک (تایر) چرخ خودروها به دست می آید. در چمن مصنوعی فوتبال نسل سوم، از این ماده به مقدار حدود 6 تا 8 کیلوگرم بر متر مربع استفاده می شود. پلی اتیلن این ماده نیز یکی از رایج ترین فرآورده های پلیمری است که اتفاقا الیاف چمن مصنوعی نیز با آن ساخته می شود. این ماده نیز به شکل دانه های ریز با قطر 3 تا 5 میلی متر در چمن مصنوعی فوتبال ریخته می شود و فضای خالی میان الیاف را پر می کند. ترمو پلاستیک الاستومر یکی از پلیمرهای بسیار پر کاربرد است که به دلیل ویژگی کِشسانی و انعطاف پذیری شگفت انگیز، می تواند نیرو های وارده را به خوبی تحمل نموده و باعث ایمنی زمین چمن مصنوعی گردد. ای پی دی اِم اتیلن پروپیلن دیِن مونومر، نوعی لاستیک مصنوعی نرم، سبُک و بسیار مقاوم است که در ساخت زیره کفش های ورزشی و انواع محصولات روزمره از آن استفاده می شود، همچنین از این ماده برای ساخت پوشش های ضخیم و حجیم به شکل تایل و رول استفاده می شود که در زیر چمن مصنوعی نصب شده و باعث افزایش چشمگیر ضربه گیری و ایمنی زمین و تضمین سلامت بازیکنان می گردد. اس بی آر استایرن بوتادین رابر، نوعی لاستیک مصنوعی است که به طور گسترده در پوشش دهی بستر پشتیبان (بکینگ) چمن مصنوعی از آن استفاده می شود. این ماده به شکل دانه های کوچک نیز تولید می شود که در میان الیاف چمن ریخته می شود. گرانول لاستیک در چمن مصنوعی به شکل خرده های سیاه خُرده چوب پنبه+خُرده الیاف پوست میوه نارگیل چوب پنبه در واقع پوست تنه نوعی درخت بلوط است که به اَشکال گوناگون در زندگی ما کاربرد دارد. چوب پنبه را توسط دستگاه های خرد کننده به صورت دانه های ریز در می آورند و آن را برای نصب چمن مصنوعی استفاده می کنند. میوه نارگیل دارای یک پوسته سبز رنگ در بیرون است که زیر آن، الیاف قهوه ای رنگ قرار گرفته و زیر این الیاف نیز پوسته سخت و محکم نارگیل قرار دارد. الیاف خشک و قهوه ای توسط دستگاه های خودکار از میوه جدا و خرد شده و پس از ترکیب با چوب پنبه، به عنوان ماده پر کننده در چمن مصنوعی افزوده می شود. این مواد کاملا بهداشتی و سازگار با محیط زیست هستند؛ هنگام خیس شدن با آب نیز عطر خوشایند جنگل از زمین چمن بلند می شود. افزودن دوره ایِ مواد پر کننده به چمن مصنوعی فوتبال بر اساس بررسی های انجام گرفته در زمین چمن مصنوعی فوتبال، فعالیت یک ورزشکار در طول یک فصل از لیگ حرفه ای، باعث تخریب و از میان رفتن حدود 1 کیلوگرم از مواد پر کننده می شود. در مدل های مختلفی از چمن مصنوعی فوتبال نسل سوم، مقادیر متفاوتی از گرانول لاستیک ریخته می شود که معمولاً در حدود 3 تا 6 کیلوگرم است. پرتوی فرابنفش نور خورشید نیز به الیاف چمن و همچنین مواد پر کننده آسیب وارد می کند. با افزودن دوره ایِ مواد پر کننده به چمن مصنوعی، پوشش محافظ خوبی برای الیاف چمن فراهم می شود که به این ترتیب کیفیت، ماندگاری و طول عمر چمن تضمین خواهد شد. بدون پشتیبانی و تزریق پیوسته مواد، الیاف چمن در معرض آفتاب بیشتر قرار گرفته و با سرعت بیشتری دچار افت کیفیت و کارایی می شوند. برای محاسبه مقدار مواد جایگزین در زمین خود، ابتدا باید مساحت زمین را بدانید. سپس میزان مواد موجود را در نقاط مختلف زمین اندازه بگیرید. ابزارهای مختلفی وجود دارد که می توانید برای این کار از آنها استفاده کنید و یافتن آنها بسیار آسان است. دستگاه های اندازه گیری ویژه ای برای این کار در دسترس است که معمولاً در مراکزی خاص به فروش می رسند. در صورت عدم دسترسی به این دستگاه، می توان از عمق سنج یا اشیاء سخت، جامد و باریک بسیار ساده همچون یک مداد، خودکار یا خط کش استفاده نمود. به طوری که شیئ مورد نظر را بر روی چمن مصنوعی قرار داده و به درون مواد پر کننده فرو کنیم؛ به گونه ای که انتهای شیئ بر روی بستر پشتیبان چمن قرا گیرد و از آن پایین تر نرود. جایی از مداد یا میله را که با سطح مواد پر کننده روی چمن هم تراز قرار گرفته علامت بزنید؛ سپس میله را بیرون کشیده و طول این قسمت را با خط کش اندازه می گیریم. این عدد، ضخامت مواد موجود در چمن را نشان می دهد. اگر ارتفاع الیاف چمن مصنوعی 50 میلی متر و ضخامت مواد پر کننده در حدود 35 میلی متر باشد، زمین چمن شما به افزودن مواد نیاز دارد. از آنجا که هیچ استاندارد مشخصی درباره ضخامت مناسب مواد پر کننده وجود ندارد، تجربه سازندگان و کاربران چمن مصنوعی می گوید که حدود 10 تا 15 میلی متر از نوک الیاف چمن باید بالاتر از سطح مواد پر کننده قرار داشته باشد. افزودن شن سیلیس در زمین چمن مصنوعی شرایط برای شن سیلیس کاملاً متفاوت است. این ماده به دلیل وزن سنگین و خواص فیزیکی خود، درون چمن باقی می ماند و جا به جایی اندکی در آن اتفاق می افتد. در مواردی همچون برف روبی سطح زمین چمن توسط ماشین آلات سنگین، انتقال و تخلیه شن سیلیس به میزان کمی دیده می شود بنابراین، زمین‌های چمن مصنوعی فوتبال در اکثر مواقع هیچ نیازی به افزودن دوباره شن سیلیس نداشته و سال های طولانی بدون تغییر می مانند. نظافت زمین چمن فوتبال هنگام استفاده از دستگاه های نظافت کننده باید به فاصله مناسب میان فرچه یا بُرس دستگاه و الیاف چمن دقت کنیم. اگر فرچه بیش از حد به الیاف نزدیک و با آن در تماس باشد، باعث فرسایش مضاعف خواهد شد. اگر هم که فاصله فرچه زیاد باشد، تماس مناسبی با سطح چمن بر قرار نکرده و نظافت مورد انتظار را انجام نمی دهد. بهتر است از ماشین آلات سنگین استفاده نشود و یا حداقل تمامی وزن دستگاه بر روی چمن قرار نگیرد؛ این کار از ایجاد صدمه در چمن جلوگیری می نماید. بُرس های نظافت کننده علاوه بر تمیز کردن چمن از آشغال ها و مواد زائد، باعث ایستایی و اصطلاحاً پوش دادن الیاف چمن شده و ساختار آن را بهبود می دهد. ماشین فرچه زن گرانول لاستیک بعضی از باشگاه های حرفه ای فوتبال یا مجموعه های خصوصی، زمین های چمن خود را در فواصل زمانی بسیار نزدیک مورد نظافت و باز پیرایی قرار می دهند. این کار معمولا پس از هر 150 تا 200 ساعت استفاده از زمین چمن انجام می شود. از آنجا که زمین چمن مصنوعی معمولاً برای تمرین بازیکنان و انجام بازی های غیر رسمی انجام می شود، متوسط زمان استفاده از زمین چمن در حدود 2 تا 4 ساعت در روز است، بنا بر این عملیات نظافتی و آرایشی در چمن مصنوعی را به فاصله هر 40 تا 100 روز انجام می دهند. ولی مراکز عمومی و کم اهمیت به دلیل کمبود بودجه، تجهیزات و نیروی انسانی، کار نظافت و آرایش چمن را در فاصله زمانی بسیار طولانی تری انجام می دهند که گاه به بیش از یک سال می رسد. تمیز کردن زمین چمن فوتبال شاید باورتان نشود ولی یکی از معضلات جدّی بهداشتی در زمین چمن مصنوعی، آدامس های چسبیده به زمین است. این آدمس ها توسط بازیکنان بی ملاحظه، پس از جویده شدن در زمین بازی پرتاب می شوند. آدامس به اندازه ای محکم به چمن می چسبد که جدا کردن آن بسیار دشوار است. در فصول گرم سال که تابش آفتاب باعث داغ شدن سطح زمین چمن می شود، آدامس های به جای مانده، عملاً به حالت نیمه مایع و شُل در آمده و توسط کفش بازیکنان به همه جای زمین منتقل و مالیده می شوند که لکه های سیاه و کثیفی را به جای می گذارد. برای پاک کردن این لکه ها می توان از یخ یا هر ماده سرد کننده دیگر استفاده نمود. به این ترتیب که آدامس یخ زده کاملاً سخت و جامد شده و با تراشیدن کنده می شود. از جمله آشغال هایی که به طور فراوان در زمین چمن مصنوعی مشاهده می شود می توان به مواردی اشاره نمود: خاک، گرد و غبار، گرده گل و بقایای بافت گیاهان، ذرات پوست و موی انسان، پوست تخمه آفتابگردان و کدو، پوست پسته، بادام زمینی، آب نبات، ته سیگار، اجسام به جای مانده از عملیات تعمیر و نگهداری فنّی (منگنه، پیچ، میخ، گیره)، اجزاء لباس و پارچه، زیور آلات بازیکنان، خرده کاغذ ها و پلاستیک های رنگی که از تشویق تماشاچی ها وارد زمین می شود و... آشغال، دردسر همیشگی زمین چمن فوتبال بعضی از این اجسام همچون انواع فلزی و تیز می تواند خطرات جدّی برای بازیکنان ایجاد نموده و باعث زخمی شدن آنها شود، همچنین باعث فرسایش و تخریب چمن مصنوعی و مواد پر کننده نرم (گرانول لاستیک) می شود. از سوی دیگر، انواع آلودگی های ریز و درشت درون چمن مصنوعی، با مسدود کردن منافذ و سوراخ های زهکش در بستر زیرین چمن، خروج و تخلیه آب را کاهش می دهد. یکی دیگر از معایب و مضرّات آلودگی در چمن مصنوعی، کمک به رشد و تکثیر عوامل بیماری زا همچون باکتری، قارچ، خزه، علف هرز، حشرات مزاحم و... است. برخی از ماشین آلات نظافت زمین چمن مصنوعی، به مکنده هوا مجهّز هستند که همچون جارو برقی، تا 90% ذرات آلاینده و اشیاء اضافی را از میان الیاف پاک می کند که باعث نرمی و افزایش بهداشت و ایمنی زمین خواهد شد. البته در این حالت احتمال دارد که مقداری از گرانول لاستیک نیز به علت وزن سبک خود به درون ماشین نظافت کشیده شود که این مساله اجتناب ناپذیر است. لازم به ذکر است که آشغال های موجود در چمن مصنوعی، توسط باران، برف، نور آفتاب و شست و شو به وسیله شلنگ آب از بین نمی رود. نظافت صحیح و اصولی، باعث جوان سازی زمین چمن و افزایش عملکرد و عمر و همچنین بهبود زهکش و تخلیه آب می شود. کنترل علفهای هرز در چمن مصنوعی فوتبال در صورتی که زمین چمن مصنوعی به طور منظم و مرتب مورد تمیز کاری و نظافت قرار نگیرد، آلودگی و خاک درون زمین به قدری زیاد می شود که محیطی مناسب برای جوانه زنی و رشد دانه گیاهان و خزه ها را فراهم می کند. اگر زمین چمن مصنوعی در یک محل مرطوب و پر بارش قرار داشته باشد و با علفزارهای طبیعی احاطه شده باشد، احتمال رشد و گسترش انواع گیاهان بومی منطقه، در زمین چمن بیشتر خواهد شد. برخی از گیاهان علفی که دارای ساقه و ریشه های خزنده هستند نیز به سطح زیر چمن نفوذ کرده و با استفاده از رطوبت محبوس در زیر لایه آن، به سرعت رشد می کنند. این گیاهان ساقه خود را از سوراخ های زهکش موجود در سطح چمن عبور داده و برای رسیدن به نور خورشید به سمت بالا رشد می کنند. این ساقه و برگ های بلند و پراکنده، باعث اختلال در بازی فوتبال شده و با گذشت زمان و بزرگ شدن، بکینگ چمن مصنوعی را خراب می کند. در بیشتر موارد، صاحبان زمین چمن مصنوعی برای از بین بردن گیاهان خودرو (میهمانان ناخوانده) در مرحله اول به سراغ استفاده از مواد شیمیایی می روند. در دانش کشاورزی، این مواد "علف کُش" نامیده می شوند. یکی از بهترین انواع علف کش راندآپ است که جوانه تازه روییده گیاهان را هدف قرار داده و باعث از بین رفتن آن می شود. مناطق فرسوده زمین چمن مصنوعی فوتبال زیر اساس، به قسمتی از زمین گفته می شود که در زیر چمن مصنوعی و یا حتی زیر مصالح کفسازی قرار دارد. پس از سال ها استفاده متمادی و پیوسته از چمن مصنوعی، ما نمی دانیم که چه اتفاقاتی در زیر زمین رخ می دهد و راهی برای فهمیدن آن هم نداریم. پس همیشه باید توجه کنید که ساخت زیر اساس بسیار مهم و حیاتیست و ماندگای زمین چمن را مشخص می نماید. اگر بخشی از چمن مصنوعی فرسوده و تخریب شود، نمی توانیم از آن مثل چمن طبیعی، انتظار رشد و بازسازی داشته باشیم. الیاف چمن به همراه گرانول مواد نرم و ضربه گیر از قبیل گرانول لاستیک بر اثر فشار ضربات پای بازیکنان دچار فشردگی، فرسایش و تخریب می شوند. موارد فراوانی می بینیم که الیاف چمن مصنوعی و حتی پوشش پشتیبان و لایه بکینگ چمن کاملاً از میان می رود؛ به طوری که سطح زیرین نمایان می شود. پوسیدگی و جدا شدن چمن مصنوعی از درز اتصال در چنین حالتی، ظاهر زمین چمن بسیار زشت و نامطلوب به نظر می رسد و خطرات فراوانی را برای بازیکنان ایجاد می نماید. برخی از مالکان زمین های چمن مصنوعی برای برطرف شدن این مشکل، بخش های آسیب دیده و پاره چمن را با ریختن مواد پر کننده می پوشانند و برخی نیز بخش های خراب را بُریده و با چمن مشابه ترمیم می کنند. ترمیم و چسب زنی درز اتصال در چمن مصنوعی فرسوده برای آگاهی از نحوه ترمیم چمن مصنوعی، مقاله نصب چمن مصنوعی را مطالعه فرمایید. در هر دو حالت، ظاهر و عملکرد چمن در نقاط آسیب دیده و ترمیم شده مثل قبل نمی شود و همین مساله باعث عدم محبوبیت زمین چمن شما خواهد شد. رنگ آمیزی زمین چمن مصنوعی در بسیاری از زمین های چمن مصنوعی فوتبال، از رنگ سفید برای خط کشی استفاده می شود. در بعضی زمین ها نیز رنگ زرد و قرمز برای مشخص کردن بخش های خاصی از زمین به کار می رود. در زمین های فوتبال آمریکایی، سطح چمن معمولا به رنگ های بسیار متنوع و شاد بنفش، آبی، زرد، نارنجی، سرخ و... است که البته با چمن هایی به رنگ های نامبرده اجرا می شود. ولی اگر قصد رنگ آمیزی سطح چمن مصنوعی را دارید باید حتما از انواع مقاوم، پایدار و ماندگار استفاده کنید. زیرا اگر از رنگ های غیر تخصصی استفاده کنید، بر اثر سایش پای بازیکنان به سرعت دچار فرسودگی شده و پاک می گردد. رنگ های ترافیکی یکی از انواع رنگ های مقاومی هستند که برای رنگ آمیزی و خط کشی آسفالت در خیابان ها استفاده می شوند. رنگ آمیزی چمن مصنوعی فوتبال با افشانه این رنگ ها پس از خشک شدن بسیار سخت شده و سطح چمن را زبر و زمخت می نماید. ولی رنگ های دیگری نیز توسط تولید کنندگان عرضه می شوند که برای خط کشی چمن ایده آل هستند. حتما از تولید کننده یا فروشنده رنگ بپرسید که آیا این محصول برای رنگ آمیزی چمن مصنوعی مناسب است یا خیر. درباره مواد حلّال و پاک کننده رنگ ها نیز اطلاعات کسب کنید تا در صورت لزوم استفاده نمایید. ایجاد الکتریسیته ساکن در چمن فوتبال وجود رطوبت و افزایش سن چمن مصنوعی فوتبال باعث پدیده انباشت بار الکتریکی ساکن در چمن می شود. این مساله به خودی خود هیچ گونه آسیبی به چمن مصنوعی وارد نمی کند ولی زمانی که بازیکنان و افراد بر روی چمن راه می روند، بار الکتریکی از زمین به بدن آنها راه یافته و تجمّع می یابد. و هنگامی که فرد یک جسم خارجی مثلاً دستگیره فلزی درب ساختمان یا خودرو را لمس می کند، این الکتریسته ساکن به آن جسم منتقل شده و ایجاد جرقه می نماید که معمولا دردناک و آزار دهنده است. با راهکارهایی ساده می توان این پدیده را با موفقیت کامل بر طرف نمود. انواع مایع نرم کننده لباس موجود در بازار و برخی از شامپوهای فرش حاوی این ترکیبات نرم کننده، به خوبی می توانند الکتریسیته ساکن در چمن را از بین ببرد. فقط کافیست که برای نظافت چمن از این مواد استفاده نموده و به خوبی با آب شستشو دهید. راهکارهای نگهداری از چمن مصنوعی، در عین سادگی دچار پیچیدگی های خاص خود هستند. کارشناسان مانا چمن این راه را برای شما هموار و آسان می کنند؛ فقط کافیست تا با ما در ارتباط باشید.